sobota, 11 kwietnia 2015

Rola kościoła w tworzeniu szkolnictwa w chrześcijańskiej Europie

Szkoły klasztorne- były tworzone przez zakonników w ich domach i klasztorach, w celu wykształcenia przyszłych duchownych. W klasztorach tych nie tylko uczono chłopców- oblatów, tj. przeznaczonych do zakonu, ale także gromadzono wiedzę w postaci książek, przepisywano podręczniki i stare rękopisy, gromadzono zapiski zapomnianych pisarzy starożytnych. Dla synów rodzin arystokratycznych, których ojcowie chcieli zaopatrzyć w elementarną wiedzę utrzymywano szkółki zewnętrzne. Rozkwit szkół klasztornych przypada na wiek IX. Wówczas oddały one wielką usługę kulturze przez głoszenie nauki świeckiej i szerzenie zamiłowania do wiedzy. W następnym wieku zaczęły podupadać, kiedy na soborze w Reims 991r, biskupi zarzucili papieżowi Janowi XVI jego ignorancję. Reforma zakonna zwracała się przeciwko studiom świeckim; z bibliotek klasztornych usuwano wszelkich autorów poza teologami; kształcenie oblatów ograniczono do pisarzy kościelnych; zamknięto szkoły zewnętrzne, niektóre klasztory oddały własne szkoły pod kierownictwo mistrzów świeckich.
Szkoły katedralne- na miejsce upadających szkół klasztornych zaczęły tworzyć się szkoły katedralne. Rozwój ich był zależny od biskupa każdej diecezji. Okres ich rozkwitu przypada na XI i XII wiek, kiedy to mistrzowie i uczniowie uważali się za rodzinę, gdzie rozprawiano o naukach, religii, kwestiach aktualnych, wkraczały w prawo a nawet medycynę. W wieku XII, z powstaniem uniwersytetów, zaczął się ich schyłek. Scholastyk w szkole katedralnej jak i kolegiackiej przestał być nauczycielem i kierownikiem, a został tylko nadzorcą z przywilejem mianowania nauczycieli w swoim okręgu. Kościół utrzymywał ten przywilej, aby nie dopuścić mieszania się panów świeckich do szkół. Pierwotnie scholastyk udzielał licencji za darmo, później stała się ona źródłem dochodów, a nawet wyzysku, którego nawet papież nie był w stanie zwalczyć.
Szkoły parafialne- nakazał je zakładać sobór w 853 r. za papieża Leona, ale rozwijały się one bardzo opornie; najwięcej powstało ich we Włoszech. W innych krajach warunki lokalne nie pozwalały jeszcze ani na zrozumienie potrzeby ani na umożliwienie egzystencji tego typu szkoły.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz