Zagadnienie podmiotowości w pedagogice

Podmiotowość można rozpatrywać w kategoriach egzystencjalnych, które dają podłoże do stawania się jednostką autonomiczną, a więc do samorealizacji. W takim punkcie widzenia podmiotowość to stawanie się podmiotem zdarzeń, przekonanie, że dana jednostka ma wpływ na to co się dzieje w jej życiu i wokół niej. To sprawdzanie siebie w zetknięciu z zewnętrznymi elementami świata; jednostka staje się podmiotem w chwili kiedy wykonuje jakieś czynności w świecie zewnętrznym, dzięki czemu dana osoba uświadamia sobie, że świat zewnętrzny może ulegać zmianie, dzięki jej interwencji, a przy okazji dawać satysfakcję. "Podmiotowość określa się najczęściej jako wewnętrzne źródło wszelkiej przyczynowości". Powyższe zdanie oznacza, że podmiot ma wolność i swobodę w swoim działaniu, ale  musi za to działanie brać odpowiedzialność. Przechodząc ściśle do pedagogicznego punktu widzenia podmiotowość jest relacją między wychowawcą a wychowankiem. Zarówno jeden jak i drugi oddziałują na siebie wzajemnie: jeden jak i drugi może stać się podmiotem lub przedmiotem; podmiotem jest ten który wykonuje jakąś aktywność, natomiast przedmiotem jest ten wobec którego ta czynność zostaje wykonana. W celu zobrazowania podam przykład: uczeń podchodzi do nauczyciela i zadaje mu pytanie - wtedy przedmiotem jest nauczyciel, a podmiotem uczeń - następnie nauczyciel odpowiada na pytanie ucznia zamieniając rolę - teraz uczeń jest przedmiotem, a nauczyciel podmiotem. Można tutaj mówić o tzw. dwupodmiotowości. Dlatego tak bardzo kładzie się nacisk na metody aktywizujące , które polegają na tym, że w trakcie lekcji aktywność ucznia przewyższa aktywność nauczyciela; do takich metod zaliczamy między innymi burzę mózgów, drzewo decyzyjne, brainwriting, prace w grupach czy pracę samodzielną. Warto tutaj dodać, że w teoriach romantycznych kładziono nacisk właśnie na wzrost aktywności ucznia, także dzisiejsze tendencje mają w nich swoje korzenie. Poczucie podmiotowości jest bardzo ważnym aspektem, ponieważ rodzi przekonanie o własnej wartości, wzmacnia pozytywny obraz samego siebie i sprawia, że człowiek docenia siebie samego. Istnieją różne formy podmiotowości, można wywierać wpływ na kogoś nie tylko poprzez czyny i mowę, ale również poprzez działalność artystyczną : obrazy, filmy, fotografie, muzykę, wiersze, książki itp. ; poprzez działalność naukową: wsparcie nauczycieli, wykładowców, książki naukowe itp. ; poprzez działalność usługową, czy nawet bloga - internet dzisiaj to naprawdę ogromny nośnik wpływów - tych bezpiecznych ale również tych zagrażających - zdrowemu rozwijaniu się strefy psychicznej. Taka działalność zazwyczaj uświadamia coś odbiorcy, kreuje nowe idee, wartości czy w przypadku działalności usługowej nowe rzeczy. Podmiotowość jest ważna, powiedziałabym nawet, że niezbędna do zdrowego funkcjonowania w świecie.