Wychowanie Ateńskie

Jońskie: ruchliwość, bystrość i ciekawość. Zamiłowanie do piękna oraz tężyzny fizycznej. Zainteresowanie ruchem umysłowym, zagadnień kulturalnych, naukowych i artystycznych; żeglarstwem i handlem, przedsiębiorczością i obrotnością w interesach. Ludzie stali się bardziej wolni. Indywidualizm, świadomość swoich potrzeb i zainteresowań. Jednak nadal każdy był poddawany wychowaniu militarnemu. Nauczycielem zostawał ten kto chciał i kogo chcieli rodzice. Prawo wymagało aby rodzice swoje dzieci uczyli. Nie było widocznych różnic stanowych. Niewolnicy nie mogli mieć dzieci. Analfabetów prawie nie było. Wprowadzili własny system wychowania, który doprowadził do unifikacji duchowej, jedności kultury.

Trzy okresy wychowania:

- lata dzieciństwa, spędzane na łonie rodziny

- lata szkolne, u dowolnie wybranych mistrzów

- okres efebii, ujęty przez organizację państwową

Niemowlę po wykarmieniu przez matkę przechodziło do rąk niańki, gdzie się bawiło (grzechotki, lalki, wózki, domki, konie, obręcze, smoki). Do 6 roku życia bawiły się z piastunkami w otoczeniu domowym. Mężczyźni mało interesowali się domem, a matki były za mało wykształcone i cieszyły się za małym poważaniem w rodzinie, by mieć wpływ na dziecko. Dziecko było traktowane swobodnie, wesoło i beztrosko. Bez zamartwiania się o jego przyszłość. Około 7 roku życia szedł chłopiec do szkoły. Do 18 roku życia zaufany niewolnik kształcił chłopca w sferze obyczajów, zachowania przy stole czy na ulicy. Stałym obowiązkiem pedagoga było prowadzenie chłopca do szkoły (pais- chłopiec, ago-prowadzę) niosąc jego książki, tabliczkę i lutnię. Pierwsze 7 lat wykształcenie muzyczne u grammatistes oraz lutniczki. Nauka odbywała się indywidualnie. Naukę zaczynano od alfabetu, najpierw nazwy liter, później pokazywano ich kształty, następnie sylabizowano, po czytaniu uczono się pisać, praz najprostsze działania rachunkowe, biegła tabliczka mnożenia. Zazwyczaj ok. 10 roku zaczynała się nauka poezji. Nauka na pamięć wierszy.

Celem było kształcenie moralne, wpajanie cnotliwości. Poeta był piastunem bożej mądrości, natchnionym doradcą i przewodnikiem w życiu.

Po nauce czytania lutnista nauczał muzyki, grał melodię na 7strunowej lutni, a uczeń powtarzał aż do biegłości.

W 14 roku życia kształcenie przechodziło do rak pedotriby czyli nauczyciela gimnastyki. Miejscem ćwiczeń była palestra (boisko ogrodzone lub zamurowane). Zabawa w obręcz, gra w piłkę, ćwiczenia, pentathlonu. Grupy chłopców nagich natarłszy się oliwą i posypawszy pisakiem, stawały do różnorodnych zawodów.

Na podstawie wniosku Epikratesa efebem musiał być każdy ateńczyk, ze stanu obowiązanego do służby wojskowej przez 2 lata, od 18-20 roku życia. Ćwiczenia nadzorował kosmeta- urzędnik wybrany na zgromadzeniu ludowym. Gimnazja nadzorował sofronista. Po przysiędze efeb stawał się własnością państwa. Pierwszy rok w efebii upływał na wprawianiu się bronią (łuk, dzida, dysk) i odbywaniu honorowej straży przy uroczystościach, kończył się uroczystym przeglądem szeregów w teatrze. Drugi rok marsze i obozowanie w polu pod kierownictwem sofronistów i strażowanie w twierdzach. Po efebii ateńczyk zostawał obywatelem na usługi ojczyźnie.